SZKOLNY KLUB AKWARYSTÓW 

29-08-2018

Zobacz INFOGRAFIKĘ!

​

Neon Innesa to bardzo piękna rybka. Jej hipnotyzujący niebieski pasek wzdłuż ciała wygląda naprawdę pięknie ślicznie kontrastując z czerwienią w tylnej części ciała rybki. Zastanawialiśmy się jak się tworzy ten niebieski kolor? Czy jest to jakiś barwnik? Dlaczego jest taki połyskujący? Poszperaliśmy trochę w literaturze angielskiej i znaleźliśmy odpowiedź! Okazuje się, że jest on zbudowany z komórek zwanych irydoforami zawierającymi warstwy mikroskopijnych płytek kryształu guaniny ułożonych na kształt żaluzji. Dzięki zjawisku interferencji światła wzmacnia się kolor niebiesko-fioletowy i stąd ten piękny pasek u neonka. Co ciekawe, obserwowano zmiany tego koloru w zakresie od fioletowego aż po żółty. Niedawno grupa japońskich naukowców zaproponowała wyjaśnienie tego mechanizmu[1]. Otóż kolor paska zmienia się poprzez zmianę kąta ułożenia "żaluzji" co powoduje, że w wyniku interferencji wzmacnia się inny kolor. Do zmiany kąta "żaluzji" może dojść w efekcie zmian chemicznych środowiska wodnego. Jeszcze wcześniej zaobserwowano, że kolor paska u neonka zmienia się w cyklu dobowym[2]. Neonek, kiedy w środku nocy zapalimy światło ma takie ustawienie "żaluzji", że kolor paska jest fioletowo-niebieski (kolor ~420nm). Po około 20 minutach kolor przesunie się ku zielonemu (~500nm). 

​

[1] Mechanism of variable structural color in the neon tetra; S. Yoshioka, J. R. Soc. Interface (2011) 8, pp. 56-66 ->  zobacz.

[2] Changes in spectral reflexions from the iridophores of the neon tetra; J.N. Lythgoe and Julia Shand, J. Physiol. (1982), 325, pp.23-34 -> zobacz

30-03-2018

Zobacz INFOGRAFIKĘ!

​

W lutym 2018 r. ukazał się artykuł naukowy w czasopiśmie Biomedical Optics Express dot. badań siatkówki oka danio pręgowanego. Danio pręgowane (ang. zebrafish) posiada strukturę siatkówki oka pod wieloma względami  bardzo podobną do siatkówki ludzkiej. Oryginalną pracę (w j. angielskim) można znaleźć pod tym linkiem.

​

27-03-2018

Zobacz INFOGRAFIKĘ!

​

Mieczyk Hellera (Xiphophorus hellerii) to jedna z powszechniej spotykanych rybek akwariowych. Wyróżnia się tym, że samce w wieku dojrzałym posiadają długi miecz u nasady płetwy ogonowej. Mało kto jednak wie, że mieczyki mają niesamowitą zdolność: potrafią zmienić swoją płeć! Podejrzewano go o to już w latach 30-tych XX wieku, jednak prace jednych naukowców były podważane przez innych. Dopiero Włoch, Elso Lodi, przeprowadził udane eksperymenty, w których bezsprzecznie udowodnił iż mieczyki faktycznie płeć zmieniają!

E. Lodi swoje obserwacje opisał w artykule naukowym pt. "Inwersja płciowa w udomowionych odmianach mieczyka Hellera" [tyt. oryg. Sex inversion in domesticated strains of the swordtail, Xiphophorus helleri Heckel (Pisces, Osteichthyes)], co miało miejsce w roku 1980 (oryginalną pracę można pobrać tutaj).

Z obserwacji pan Lodi wywnioskował, że mieczyk wykazuje się całym mnóstwem genotypów płciowych, które w skrócie można sklasyfikować na cztery kategorie: żeńska słaba, żeńska silna oraz męska słaba i męska silna. Niektóre osobniki o płci męskiej słabej w początkowym okresie swojego dorosłego życia wyglądają całkiem jak samice (większe, okrąglejsze, bez miecza i z okrągłym gonopodium), a dopiero w późniejszym wieku wykształcają się typowo męskie cechy. Ale najbardziej ciekawy jest fakt, że samice mieczyka o udokumentowanej historii porodowej potrafią przekształcić się w postać męską zdolną do zapładniania innych mieczyków. Pan Lodi zaobserwował, że pośród dzieci takiego przetransformowanego męskiego mieczyka występuje znacznie mniejsza liczba typowo męskich osobników!

Tak więc dokładnie obserwuj swoje mieczyki w akwarium, bo nigdy nie wiadomo kiedy samiczka stanie się samcem :).

Więcej informacji można znaleźć na tej stronie.